HENNING MANKELL
„RĘKA”
(TŁ. PAULINA JANKOWSKA)
BIBLIOTEKA AKUSTYCZNA, WARSZAWA 2013
CZYTA LESZEK FILIPOWICZ
Nie znam Kurta Wallandera. Parę razy
przechodziłam obok niego, kilka razy musnęłam go ramieniem, mam
nawet na półce kilka historii z jego życia, ale do tej pory nie
powiedzieliśmy sobie nigdy „dzień dobry”. A teraz jakoś się
zdarzyło, że zaczepiłam w końcu Wallandera, tak po prostu, a on
szeptał mi do uszu.
Opowiedział tako oto historię...
Chce kupić dom – gdzieś daleko od
miasta, w ciszy i spokoju, wyobraźnia podpowiada mu jego ściany i
jego dach, usadza przy drzwiach psa i pewnie nawet kubek z parującą
kawą już stoi na wymarzonym stole. Tylko dom się jeszcze nie
ziścił. Pewnego dnia kolega z pracy proponuje mu kupno domu –
pojedź, obejrzyj, zastanów się, może to będzie twoje miejsce na
ziemi. Kurt już się cieszy, bo w jego głowie wirują wciąż myśli
o azylu gdzieś na wsi, o własnym zakamarku świata. Gdy widzi dom,
coś w jego duszy drga, nie mocno, nie z siłą trzęsienia ziemi,
ale być może, całkiem możliwe... I wtedy wychodzi, żeby zobaczyć
ogród. A tam, między jego stopami, na świeżej ziemi leży dłoń...
Ta dłoń należała do człowieka. Który pewnie teraz nie żyje...
Tylko gdzie jest ciało?
To takie staroświeckie opowiadanie,
nie toczy się szybko, nie jest pełne napięcia, ale ma w sobie
zagadkę i ma w sobie jakiś urok. Zaintrygował mnie Wallander,
którego wyobrażam sobie z dwudniowym zarostem i z bagażem
doświadczenia na plecach. Dojrzały i pewien tego, czego chce. Ale
przede wszystkim to, co mnie w nim urzekło, to ten siódmy zmysł,
właściwy tylko dobrym detektywom – patrzy na miejsce zbrodni i
czuje, że coś jest nie tak, nie widzi, a wie, patrzy tym okiem
wewnętrznym, które czerpie z doświadczenia, ale też z pasji i
powołania.
Nie podobał mi się jednak sposób
interpretacji Filipowicza. Grał na tej nutce głosu, która
odpowiada za ironię, za sarkazm, za lekki półuśmieszek. Wciąż
miałam wrażenie, że ręka okaże się żartem, że Wallander
wybuchnie śmiechem, choć nie pasowało mi to do Kurta, jakiego nie
znam, ale o jakim słyszałam.
Cieszę się, że na koniec roku
podaliśmy sobie ręce, że znajomość się zaczęła, choć od
końca. Teraz będę już tylko wspominać z Wallanderem, będziemy
się oglądać do tyłu i mam nadzieję, że on siedzi teraz gdzieś
przy wymarzonym kominku i głaszcze wymarzonego psa. Życzę ci tego,
Wallander, na koniec roku.
[Książkę otrzymałam dzięki
uprzejmości Biblioteki Akustycznej]